تحلیل عمودی توضیح داده شده به دست آوردن بینش‌های واضح از صورت‌های مالی

تحلیل عمودی یک تکنیک تحلیل مالی است که هر مورد خطی در یک صورت مالی را به عنوان درصدی از یک رقم پایه در همان صورت مالی بیان می‌کند. این روش امکان مقایسه آسان بین موارد مختلف را فراهم می‌کند و بینشی در مورد اندازه نسبی اجزای مالی ارائه می‌دهد. این روش به ویژه در هنگام تحلیل صورت‌های درآمد و ترازنامه‌ها مفید است، زیرا به ذینفعان کمک می‌کند تا روندها و نسبت‌ها را با وضوح مشاهده کنند.

هنگام انجام تحلیل عمودی، دو مؤلفه اصلی وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند:

• مورد پایه: این رقم کلی است که سایر موارد با آن مقایسه می‌شوند. در صورت سود و زیان، درآمد کل معمولاً به عنوان پایه‌ای برای محاسبه درصد هر هزینه استفاده می‌شود. در ترازنامه، دارایی‌های کل معمولاً به عنوان پایه عمل می‌کنند.

• موارد خط: اینها ورودی‌های فردی در صورت مالی هستند، مانند درآمدها، هزینه‌ها، دارایی‌ها و بدهی‌ها. هر یک از این موارد به عنوان درصدی از مورد پایه بیان می‌شود.

دو نوع اصلی تحلیل عمودی وجود دارد که هر کدام به بیانیه‌های مالی مختلفی خدمت می‌کنند:

• تحلیل عمودی صورت سود و زیان: در این تحلیل، هر هزینه به عنوان درصدی از کل درآمد بیان می‌شود. این امکان را برای تحلیلگران فراهم می‌کند که ببینند چه مقدار از درآمد توسط هزینه‌های مختلف مصرف می‌شود و به ارزیابی سودآوری و کارایی عملیاتی کمک می‌کند.

• تحلیل عمودی ترازنامه: در اینجا، هر مورد دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام به عنوان درصدی از کل دارایی‌ها بیان می‌شود. این یک نمای کلی از ساختار مالی شرکت را ارائه می‌دهد و به درک نحوه تخصیص منابع کمک می‌کند.

با پیشرفت کسب‌وکارها، تکنیک‌های مورد استفاده برای تحلیل مالی نیز تغییر می‌کنند. در اینجا برخی از روندهای اخیر در تحلیل عمودی آورده شده است:

• ادغام فناوری: ظهور فناوری مالی (فین‌تک) انجام تحلیل عمودی را برای شرکت‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته آسان‌تر کرده است و منجر به ارزیابی‌های دقیق‌تر و سریع‌تر شده است.

• مقایسه با استانداردهای صنعتی: شرکت‌ها به طور فزاینده‌ای نتایج تحلیل عمودی خود را با میانگین‌های صنعتی مقایسه می‌کنند و این امر به افزایش ارتباط تحلیل در فرآیند تصمیم‌گیری کمک می‌کند.

• ادغام با سایر روش‌های تحلیل: تحلیل عمودی اکنون اغلب در کنار تحلیل افقی و تحلیل نسبت‌ها استفاده می‌شود تا نمای جامع‌تری از عملکرد مالی ارائه دهد.

برای نشان دادن تحلیل عمودی، صورت حساب درآمد ساده شده زیر را در نظر بگیرید:

کل درآمد: ۱۰۰,۰۰۰ دلار هزینه کالاهای فروخته شده: ۶۰,۰۰۰ دلار سود ناخالص: ۴۰,۰۰۰ دلار هزینه‌های عملیاتی: ۲۵,۰۰۰ دلار درآمد خالص: ۱۵,۰۰۰ دلار

با استفاده از تحلیل عمودی، صورت سود و زیان به این شکل خواهد بود:

درآمد کل: ۱۰۰٪ هزینه کالاهای فروخته شده: ۶۰٪ سود ناخالص: ۴۰٪ هزینه‌های عملیاتی: ۲۵٪ درآمد خالص: ۱۵%

این تجزیه و تحلیل به ذینفعان این امکان را می‌دهد که به سرعت ببینند چه درصدی از درآمد توسط هزینه‌ها و مخارج مصرف می‌شود.

تحلیل عمودی می‌تواند با سایر تکنیک‌های تحلیل مالی تکمیل شود:

• تحلیل افقی: این روش داده‌های مالی را در چندین دوره مقایسه می‌کند تا روندها و الگوهای رشد را شناسایی کند.

• تحلیل نسبت: این شامل ارزیابی روابط بین اقلام مختلف صورت‌های مالی است که بینش‌هایی در مورد نقدینگی، سودآوری و توانایی پرداخت بدهی‌ها ارائه می‌دهد.

• تحلیل جریان نقدی: این بر روی ورودی‌ها و خروجی‌های نقدی تمرکز دارد و دیدگاه متفاوتی از سلامت مالی ارائه می‌دهد.

برای بهره‌برداری حداکثری از تحلیل عمودی، این استراتژی‌ها را در نظر بگیرید:

• ثبات: اطمینان حاصل کنید که همان آیتم پایه در دوره‌های مختلف برای مقایسه‌های دقیق استفاده می‌شود.

• درک زمینه‌ای: همیشه نتایج تحلیل عمودی را در چارچوب استانداردهای صنعتی و شرایط اقتصادی تفسیر کنید.

• استفاده در کنار تحلیل‌های دیگر: تحلیل عمودی را با تحلیل‌های افقی و نسبت‌ها ترکیب کنید تا دیدی جامع از عملکرد مالی به دست آورید.

تحلیل عمودی ابزاری قدرتمند برای تحلیل مالی است که بینش‌هایی در مورد اندازه نسبی اجزای مالی ارائه می‌دهد. با بیان هر مورد خطی به عنوان درصدی از یک مورد پایه، ذینفعان می‌توانند درک واضح‌تری از صورت‌های مالی پیدا کنند. با ادامه‌ی سازگاری کسب‌وکارها با فناوری‌های جدید و شرایط بازار، اهمیت تحلیل عمودی تنها افزایش خواهد یافت و این موضوع آن را به مهارتی ضروری برای هر کسی که در زمینه مالی فعالیت می‌کند، تبدیل می‌کند.